عوامل تعیین کننده در عملیات هات تپ- ویژگیهای خط لوله و سیال
چهارشنبه 3 شهریور 1395
در هات تپ خطوط لوله، خط لوله نقش پایه و شاکلهی عملیات
هات تپ را ایفا میکند و بروز هر گونه ایراد در آن ممکن است خطراتی جدی بر مجموعهی
کار وارد کند. آن چه از خط لوله برای عملیات انشعاب گرم هات تپ حائز اهمیت است در
درجهی اول ویژگیهای خود لوله، و در درجهی
دوم ویژگیهای سیال درون لوله است. مجری انجام عملیات هات تپ باید پیش از انجام
عملیات، و حتی پیش از طراحی و ساخت اسپلیت تی برآوردی از این ویژگیها داشته باشد.
در بخشهای پیشین به برخی ویژگیها در این خصوص اشاره شد. اما سایر مواردی که در
انجام عملیات انشعاب داغ مورد توجهاند را میتوان آیتمهای زیر برشمرد:
-
سطح مقطع لوله: فقدان هر گونه خوردگی عمیق، مک، پلیسه و نیز عاری بودن سطح
لوله از رطوبت و گرد و غبار برای عمل جوشکاری حائز اهمیت است. حین جوشکاری اسپلیت
تی روی لوله، لوله باید از وجود هر گونه عامل مخرب در عملیات عاری باشد. خوردگی و
سایر تزاحمها خط جوش را تخریب میکنند. علاوه بر آین، وجود رطوبت روی سطح لوله
باعث میشود جوشکاری خوب به عمل نیاید. مزید بر این، گرد و غبار و مواد شیمیایی
روی لوله نیز باعث کاهش کیفیت جوشکاری اسپلیت تی روی لوله میشوند. پیش از انجام
کار باید به این نکات توجه ویژه داشت.
-
ضخامت لوله: لوله باید حداقل ضخامت لازم جهت انجام جوشکاری را داشته باشد. در
برخی موارد دیگر ممکن است ضخامت لوله از حد متعارف بیشتر باشد. در این خصوص نیز
مجری هات تپ باید تدابیر لازم را اتخاذ کند. بنابراین انجام تست ضخامت سنجی پیش از
جوشکاری ضروری است. علاوه بر این، آلیاژ لوله نیز حائز اهمیت است. چهبسا لوله
دارای آلیاژی باشد که انجام عملیات هات تپ روی آن ممکن نباشد.
-
سالم بودن لوله: در صورتی که لوله بیش از اندازه فرسوده باشد توان تحمل
جوشکاری و علی الخصوص عملیات هات تپ را نخواهد داشت. حین انجام عملیات هات تپ، به
جداره لوله فشار بالایی وارد میشود و در صورتی که استحکام لازم را نداشته باشد،
خطراتی متوجه عملیات خواهد بود.
-
پایداری سیال در فرایند جوشکاری: حین جوشکاری حرارت بالایی روی جداره لوله
ایجاد میشود و پایداری سیال در مقابل این حرارت حائز اهمیت است. دما و فشار سیال
باید به اندازهای باشد که حرارت ناشی از جوشکاری را رفع کند. علاوه بر این، در
صورتی که سیال در مقابل حرارت تحریکپذیری بالایی داشته باشد، انجام عملیات هات تپ
توصیه نمیشود، مگر آنکه از اتصالات جایگزین که نیاز به جوشکاری ندارند استفاده
شود.
-
پایداری سیال در فرایند سوراخکاری هات تپ: حین عملیات سوراخکاری هات تپ نیز
نظیر جوشکاری حرارتی روی لوله ایجاد میشود که در صورت عدم دفع آن، یا واکنشپذیری
بالی سیال در مقابل حرارت خطر احتراق بالا خواهد رفت. بنابراین تشخیص مشخصههای
سیال پیش از انجام عملیات هات تپ بسیار ضروری است و در صورتی که باعث بروز تردید
در اجرای عملیات شود، مجری هات تپ موظف است مراتب را جهت پیشگیری به کارفرما اطلاع
دهد.