عوامل تعیین کننده در عملیات هات تپ- جوشکاری و ساخت اتصالات
شنبه 6 شهریور 1395
ساخت اسپلیت تی و جوشکاری آن روی خط لوله بخش جداییناپذیر
از فرایند هات تپ محسوب میشود. گرچه در موارد خاص به جای این اتصال از اتصالاتی
نظیر سدل نیپل استفاده میشود، اما اسپلیت تی به طریق جوشکاری روی خط لوله رایج
ترین نوع اتصال برای انجام انشعاب داغ خطوط لوله محسوب میشود. حین ساخت و نصب
اسپلیت تی روی لوله باید نکات مهمی باید مد نظر قرار گیرند. در فرایند ساخت اسپلیت
تی محاسبه دقیق اجزاء و قطعات، دقت و ظرافت در ساخت اجزا و نصب و اتصال آنها بهم
دیگر ضرورت فنی و ایمنی دارند. چه بسا در اثر اتصال نامناسب قطعات، مشکلاتی نظیر
عدم پیشروی کاتر دستگاه هات تپ درون نیپل اسپلیت تی رخ دهد. در صورتی که زاویهی
نصب اتصال نیپل این اتصال دقیقاً با مسیر عملیات هات تپ همراستا نباشد این مشکل
بروز پیدا میکند. همچنین در نظر گرفتن طول کوتاه برای پدها، اسپلیت تی را در
مقابل فشار سیال خط آسیبپذیر میکند.
چنانکه طول بیش از اندازه زیاد پدها نیز باعث سنگین شدن بی
مورد اسپلیت تی و تحمیل فشار زائد به لوله و اتصالات خط لوله میشود.
علاوه بر این جوشکاری فرایندها نیز ملاحظات ویژهی خود را
دارد. جوشکاران باید متبحر و مسلط و آشنا به رفتار فنی خطوط لوله و فلزات باشند.
بر حسب استانداردها انتخاب فرد شایسته برای جوشکاری اتصالات ضروری است، چرا که کل
فرایند ویژه قلمداد شده و هیچ جزئی از مجموعه نباید دچار کج کارکردی شود. جوشکاری باید بر اساس استانداردهای بین المللی خطوط لوله نظیر استنادارد API 1104 انجام شود.
تعداد پاسهای جوش و انتخاب نوع الکترود باید بر اساس مشخصات لوله و اسپلیت تی
نظیر جنس، ضخامت، سایز لوله اصلی، سایز انشعاب هات تپ و آلیاژ لوله تعریف شوند.
نوع و فشار سیال نیز در برگزیدن الکترودها و روش جوشکاری مؤثر است.
همچنین ایمنی کار جوشکاری از هر جهت باید مورد ملاحظهی جدی
قرار گیرد. چه زمانی که جوشکاری بطریق قوس الکتریکی است، چه زمانی که از آرگون
استفاده میشود و چه هنگام برش قطعات از طریق گاز و هوا و بولینگ ماشین، باید
ملاحظات ایمنی مربوطه تمام و کمال لحاظ شود. تدوین روش اجرایی و دستورالعمل کار
فنی و ایمنی توسط یک مهندس باتجربه و تصویب آن پیش از شروع کار الزامی است. این شخص باید با کار هات تپ نیز اشنایی کامل داشته باشد.
بعد از اتمام فرایند و نصب اسپلیت تی روی لوله انجام تستهای
نشتی، تست جوش و تست فشار مربوطه جهت بازرسی صحت و کیفیت اتصالات انجام خواهد
گرفت. خصوصاً در صورتی که فشار سیال بالاست و ضریب حساسیت بیستر است، انجام تست
فشار هیدرواستاتیک، تست PT
و توأمان تست اولتراسونیک توصیه میشود.
جوشکاری بلحاظ فنی و ایمنی مهمترین گام در فرایند انشعاب
گرم هات تپ قلمداد میشود و نظارت مستمر و کامل بر کلیهی مراحل آن از وظایف مجری
عملیات هات تپ است. در ضمن پیش از تأییدیه و مجوز کارفرما، انجام مراحل بعدی کار هرگز توصیه نمیشود.